Arabuluculuk ve tahkim kararlarının icrası, uluslararası ve ulusal hukuk kuralları çerçevesinde düzenlenmiş olan karmaşık bir süreçtir. Bu süreç, arabuluculuk ve tahkim kararlarının yargı tarafından tanınması ve icra edilmesi için belirli adımları içerir. İşte bu sürecin ana hatları:
1. Arabuluculuk Kararlarının İcrası
Arabuluculuk kararlarının icrası genellikle tarafların karşılıklı anlaşmaları ile olur. Ancak anlaşmanın mahkemeler tarafından tanınması gerekebilir. Bu süreç, birçok ülkede arabuluculuk anlaşmalarının mahkemeler tarafından onaylanmasını içerir.
- Türkiye’de: Arabuluculuk anlaşmaları, taraflarca imzalanmasının ardından icra edilebilir hale gelir. Anlaşmanın icra kabiliyeti kazanması için mahkemeye başvurularak bir “icra edilebilirlik şerhi” alınması gerekir.
- Uluslararası: Uluslararası ticari arabuluculuk kararlarının icrası, Singapur Konvansiyonu gibi uluslararası anlaşmalarla desteklenir. Bu konvansiyon, arabuluculuk anlaşmalarının taraf ülkelerde icra edilebilir olmasını sağlar.
2. Tahkim Kararlarının İcrası
Tahkim kararlarının icrası, genellikle daha formal ve belirli prosedürlere bağlıdır. Tahkim kararlarının icrası için adımlar:
- Kararın Tanınması ve Tenfizi: Bir tahkim kararının icra edilebilmesi için önce tanınması ve tenfiz edilmesi gerekir. Bu süreç, New York Konvansiyonu ile düzenlenmiştir. Bu konvansiyon, tahkim kararlarının üye ülkelerde tanınmasını ve icra edilmesini sağlar.
- Türkiye’de: Türkiye’de tahkim kararlarının icrası, Milletlerarası Tahkim Kanunu ve Türk Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (HMK) kapsamında düzenlenir. Mahkemeye başvurarak tahkim kararının tanınması ve tenfiz edilmesi talep edilir. Mahkeme, belirli şartlar altında tahkim kararının icrasına izin verebilir.
- Uluslararası: New York Konvansiyonu’na taraf olan ülkeler, tahkim kararlarını tanıma ve tenfiz etme yükümlülüğündedir. Bu konvansiyon, tahkim kararlarının uluslararası alanda icra edilmesini kolaylaştırır.
Prosedürel Adımlar
- Başvuru: Kararın tanınması ve tenfizi için yetkili mahkemeye başvuru yapılır.
- İnceleme: Mahkeme, tahkim kararının geçerliliğini ve kamu düzenine aykırı olup olmadığını inceler.
- Karar: Mahkeme, kararın tanınmasına ve icrasına veya reddine karar verir.
- İcra: Karar tanındıktan sonra, ilgili ülkenin icra prosedürlerine uygun olarak tahkim kararı icra edilir.
Önemli Hususlar
- Kamu Düzeni: Mahkemeler, tahkim kararlarının kamu düzenine aykırı olup olmadığını kontrol eder.
- Tarafların Hakları: Tarafların tahkim sürecinde adil yargılanma hakkına sahip olup olmadığı incelenir.
Daha fazla bilgi için New York Konvansiyonu ve Singapur Konvansiyonu gibi uluslararası anlaşmalar ve Türkiye’deki ilgili yasal düzenlemeler hakkında ayrıntılı kaynaklara başvurabilirsiniz