Türkiye’de, vizenin veya vize muafiyetinin tanıdığı süreden ya da doksan günden fazla kalacak yabancıların ikamet izni almaları zorunludur. İkamet izni, altı ay içinde kullanılmaya başlanmadığında geçerliliğini kaybeder.
Türkiye’de ikamet izni almak için başvuruda bulunan kişilerin belirli koşulları karşılamaları gerekmektedir. Bu koşullar, öğrenci, çalışan, yatırımcı, emekli veya aile birleşimi gibi farklı kategorilere göre değişebilir. Başvuru sahiplerinin genellikle belirli bir gelir düzeyine sahip olmaları, sağlık sigortası gibi gereksinimleri yerine getirmeleri ve güncel belgeler sunmaları gerekebilir.
Türkiye’de ikamet izni almak için başvurular genellikle Türkiye’deki bir göç idaresi veya konsolosluk/ büyükelçilik üzerinden yapılır. Başvuruların kabul edilmesi veya reddedilmesi, başvuru sahibinin durumuna ve belgelerine bağlıdır.
İkamet izni başvurusu nerede yapılır ?
İkamet izni başvurusu, yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki konsolosluklara yapılır.
İkamet izni başvurusu ne kadar sürede sonuçlanır ?
Başvurular, en geç doksan gün içinde sonuçlandırılır. İkamet izni başvurusunun reddine ilişkin işlemler ilgiliye tebliğ edilir.
Türkiye’den ikamet izni başvurusu yapılabilir mi ?
İkamet izni başvuruları, aşağıdaki hâllerde istisnai olarak valiliklere
de yapılabilir:
a) Adli veya idari makamların kararlarında veya taleplerinde
b) Yabancının Türkiye’den ayrılmasının makul veya mümkün olmadığı durumlarda
c) Uzun dönem ikamet izinlerinde
ç) Öğrenci ikamet izinlerinde
d) İnsani ikamet izinlerinde
e) İnsan ticareti mağduru ikamet izinlerinde
f) Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçişlerde
g) Türkiye’de ikamet izni bulunan anne veya babanın Türkiye’de doğan çocukları için
yapacağı başvurularda
ğ) Geçerli ikamet izninin verilmesine esas olan gerekçenin sona ermesi veya
değişikliğe uğramasından dolayı yeni kalış amacına uygun ikamet izni almak üzere yapılacak
başvurularda
h) 20 nci maddenin ikinci fıkrası kapsamında yapılacak ikamet izni başvurularında
ı) Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanların, kısa dönem ikamet iznine geçişlerinde
İkamet İzni Nasıl Uzatılır ?
Uzatma başvuruları, ikamet izni süresinin dolmasına altmış gün kalmasından itibaren ve her koşulda ikamet izni süresi dolmadan önce valiliklere yapılır. İkamet iznini uzatma başvurusunda bulunanlara, harca tabi olmayan bir belge verilir. Bu yabancılar, ikamet
izni süreleri sona ermiş olsa dahi haklarında karar verilinceye kadar bu belgeyle Türkiye’de ikamet edebilir.
Türkiye’de ikamet izni alabilen yabancılar, çeşitli durumlar ve amaçlar doğrultusunda farklı türlerdeki ikamet izinlerine başvurabilirler. İşte bazı durumlar ve yabancıların ikamet izni alabileceği durumlar:
- Çalışma Amaçlı İkamet İzni: Türkiye’de çalışmak isteyen yabancılar, çalışma izni almak ve ardından çalışma amaçlı ikamet izni almak için başvurabilirler. Çalışma izni, Türkiye’de bir işte çalışmayı planlayan yabancılar için geçerlidir.
- Öğrenci Amaçlı İkamet İzni: Türkiye’de eğitim almak isteyen yabancı öğrenciler, öğrenci amaçlı ikamet izni alabilirler. Bu izin, Türkiye’de bir üniversite veya okulda eğitim almayı planlayan öğrencilere verilir.
- Aile Birleşimi Amaçlı İkamet İzni: Türkiye’de aile üyeleri ile birleşmek isteyen yabancılar, aile birleşimi amaçlı ikamet izni başvurusu yapabilirler. Bu izin, Türkiye’de yaşayan aile üyeleri ile bir araya gelmeyi amaçlayan kişilere verilir.
- Uzun Süreli Oturum Amaçlı İkamet İzni: Türkiye’de uzun süreli oturum amacıyla bulunmak isteyen yabancılar, oturum izni başvurusu yapabilirler. Bu izin, Türkiye’de belirli bir süre boyunca ikamet etmeyi amaçlayan kişilere verilir.
- İnsani Amaçlı İkamet İzni: İnsani nedenlerle Türkiye’ye gelmek isteyen yabancılar, insani amaçlı ikamet izni başvurusu yapabilirler. Bu izin, özel insani koşullar veya acil durumlar için verilebilir.
- Diğer Amaçlar: Türkiye’de yatırım yapmak, araştırma yapmak, sanatsal etkinliklerde bulunmak veya diğer özel amaçlarla Türkiye’ye gelmek isteyen yabancılar için de farklı türlerde ikamet izinleri bulunabilir.
Çalışma izninin ikamet izni sayılması
Geçerli çalışma izni ile 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun 10 uncu maddesine istinaden verilen Çalışma İzni Muafiyet Teyit Belgesi, ikamet izni sayılır.
Sınır Dışı Etme (Deport) Nedir ?
Geçerli bir çalışma izni bulunan kişiler için 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı “Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun” 10. maddesine dayalı olarak verilen Çalışma İzni Muafiyet Teyit Belgesi, ikamet izni olarak kabul edilir.
Kimler hakkında Sınır Dışı Kararı verilir?
Sınır Dışı Etme Kararı ve Nedenleri
Türkiye’de yaşayan veya geçici olarak bulunan yabancı uyruklular için sınır dışı etme kararı, belirli yasal nedenlere dayalı olarak verilebilir. Bu nedenler, Türkiye’de kamu düzeni, güvenlik, sağlık veya diğer önemli konuların korunması açısından bir tehdit oluşturan durumları içerebilir. İşte sınır dışı etme kararı alınacak yabancılar ve nedenleri:
1. Kanunun 59. Maddesi Kapsamında Sınır Dışı Edilmesi Gerektiği Değerlendirilenler
- Kanunun ilgili maddesine göre sınır dışı edilmesi gerekenler.
2. Terör Örgütü Yöneticisi, Üyesi, Destekleyicisi veya Çıkar Amaçlı Suç Örgütü Yöneticisi, Üyesi veya Destekleyicisi Olanlar
- Terör örgütleri ile bağlantılı olanlar veya suç örgütlerini destekleyenler.
3. Gerçek Dışı Bilgi ve Sahte Belge Kullanma
- Türkiye’ye giriş, vize veya ikamet izni başvurularında sahte belge veya yanıltıcı bilgi kullanma.
4. Meşru Olmayan Yollarla Geçim Sağlama
- Türkiye’de bulunduğu süre zarfında yasa dışı yollarla geçimini sağlama.
5. Kamu Düzeni, Kamu Güvenliği veya Kamu Sağlığına Tehdit Oluşturanlar
- Kamu düzeni, güvenliği veya sağlığı açısından ciddi bir tehdit oluşturanlar.
6. Vize veya Vize Muafiyeti Süresini Aşanlar veya Vizesi İptal Edilenler
- Türkiye’ye verilen vize veya vize muafiyeti süresini aşanlar veya vizesi iptal edilenler.
7. İkamet İzni İptal Edilenler
- İkamet izni iptal edilenler.
8. İkamet İzni Süresini İhlal Edenler
- İkamet izni bulunmasına rağmen izin süresini aşanlar.
9. Çalışma İzni Olmadan Çalışanlar
- Çalışma izni olmadan Türkiye’de çalışanlar.
10. Yasal Giriş veya Çıkış Hükümlerini İhlal Edenler veya İhlale Teşebbüs Edenler – Türkiye’ye yasal giriş veya çıkış hükümlerini ihlal edenler veya bu ihlali teşebbüs edenler.
11. Giriş Yasağına Rağmen Türkiye’ye Gelenler – Giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye gelenler.
12. Uluslararası Koruma Durumu Sonlananlar – Uluslararası koruma başvurusu reddedilen, uluslararası korumadan hariç tutulan veya başvurusu kabul edilemez olarak değerlendirilenler.
Bu nedenlerle sınır dışı edilme kararı alınan yabancılar için ilgili yasal düzenlemelere uygun olarak işlem yapılır ve sınır dışı edilme işlemi gerçekleştirilir. Her durum için ayrıntılı inceleme yapılır ve yabancıların yasal haklarına saygı gösterilir. Sınır dışı işlemleri, Türkiye’nin ulusal güvenliği ve kamu düzenini koruma amaçları doğrultusunda gerçekleştirilir.
13. İkamet İzni Uzatma Başvurularının Reddi:
Türkiye’de ikamet izni süresi sona eren yabancılar, süresini uzatmak için başvuru yaparlar. Ancak başvuruları reddedilenler, mevcut izinleri sona erdikten sonra yasal olarak Türkiye’de kalamazlar.
14. On Gün İçinde Türkiye’den Çıkış Yapmayanlar:
İkamet izni uzatma başvurusu reddedilen kişiler, Türkiye’den ayrılması gereken bir süreleri olduğunu unutmamalıdır. Başvuruları reddedildikten sonraki on gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlar, sınır dışı etme kararı alabilirler.
15. Terör Örgütleriyle İlişkilendirilenler:
Uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından tanımlanan terör örgütleriyle ilişkilendirilen yabancılar, sınır dışı etme kararı alınabilir. Bu kişiler, uluslararası koruma başvuruları sırasında da sınır dışı edilme riski taşırlar.
Hakkında Sınır Dışı Kararı Verilemeyecekler :
Türkiye’de yabancı uyruklulara yönelik sınır dışı etme kararı alma yetkisi bulunsa da, bu kararların verilmesi için bazı istisnalar ve insancıl yaklaşımlar da mevcuttur. İnsan haklarına ve uluslararası sözleşmelere saygı çerçevesinde, sınır dışı etme kararı alınmayacak durumları inceleyelim.
1. İnsan Hakları İhlali Riski:
- Yabancılar, sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı veya onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı ciddi emareler bulunsa dahi sınır dışı edilmezler. İnsan haklarına saygı açısından bu tür riskler göz önünde bulundurulur.
2. Sağlık Sorunları ve Riskler:
- Ciddi sağlık sorunları, yaş veya hamilelik durumu nedeniyle seyahatin riskli olduğu kişilere sınır dışı etme kararı alınmaz. Ayrıca, hayati tehlike arz eden hastalıkları için tedavisi devam etmekte iken sınır dışı edileceği ülkede tedavi imkânı bulunmayan kişiler de sınır dışı edilmezler.
3. İnsan Ticareti Mağdurları ve Şiddet Mağdurları:
- Mağdur destek sürecinden yararlanmakta olan insan ticareti mağdurları ile tedavileri tamamlanıncaya kadar psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddet mağdurları sınır dışı edilmezler.
4. Kişiye Özgü Değerlendirmeler:
- İnsanların durumları kişisel olarak değerlendirilir. Bu kişilere, belirli bir adreste ikamet etmeleri veya bildirimde bulunmaları gibi özel koşullar veya süreler getirilebilir.
Türkiye’yi terke davet nedir?
1. Çıkış Süresi:
- Sınır dışı etme kararı alınan kişilere, Türkiye’yi terk edebilmeleri için otuz güne kadar süre tanınır. Bu süre, sınır dışı kararında belirtilir. Ancak bazı durumlarda bu süre on beş günden az olmamak üzere otuz güne kadar uzatılabilir.
2. Çıkış İzin Belgesi:
- Türkiye’den ayrılmak isteyen kişilere, Çıkış İzin Belgesi verilir. Bu belge, sınır dışı edilen kişilere çıkış hakkı tanıyan resmi bir belgedir. Çıkış İzin Belgesi verilirken herhangi bir harç veya ücret talep edilmez.
3. Harç ve Cezalar:
- Ancak, çıkış süreci sırasında daha önce ödenmemiş vize ve ikamet harçları veya bu harçlara ilişkin cezalar varsa, bu yükümlülükler saklı tutulur. Bu ödeme gereklilikleri çıkış sürecini tamamlamadan önce yerine getirilmelidir.
4. İstisnalar:
- Sınır dışı edilen kişilere çıkış süresi tanınmayabilir. Bu istisnalar, kaçma veya kaybolma riski taşıyanlar, yasal giriş veya çıkış kurallarını ihlal edenler, sahte belge kullananlar, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar için geçerlidir. Bu kişilere çıkış süresi tanınmaz ve sınır dışı işlemi hızla gerçekleştirilir.
Sınır dışı etmek üzere idari gözetim nedir ? Ne kadar sürer?
Sınır Dışı Etme Kararı ve İdari Gözetim: Haklar ve Süreç
Türkiye’de yabancı uyruklulara yönelik sınır dışı etme kararı alındığında, bu kişilere yönelik belirli bir süreç izlenir. Bu süreç, yasal haklarına saygı gösteren ve insancıl yaklaşımları içeren bir şekilde yürütülür. İşte sınır dışı etme kararı ve idari gözetim süreci hakkında bilmeniz gerekenler:
1. Sınır Dışı Etme Kararı ve İdari Gözetim:
- Sınır dışı etme kararı alınan yabancılar, kolluk birimleri tarafından yakalandıklarında derhal valiliğe bildirilir. Valilik, sınır dışı etme kararı alınması gerektiği değerlendirilen kişiler hakkında sınır dışı etme kararı verir. Bu değerlendirme ve karar süresi 48 saati geçemez.
2. İdari Gözetim Kararı:
- Sınır dışı etme kararı alınan kişilerden kaçma veya kaybolma riski taşıyanlar, Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal edenler, sahte veya asılsız belge kullananlar, belirli bir mazereti olmaksızın Türkiye’den çıkmayanlar veya kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar hakkında valilik tarafından idari gözetim kararı alınır veya alternatif yükümlülükler getirilir.
3. İdari Gözetim Süresi:
- Geri gönderme merkezlerindeki idari gözetim süresi altı ayı geçemez. Ancak, bu süre sınır dışı etme işlemleri tamamlanamadığında en fazla altı ay daha uzatılabilir. İdari gözetim süresi düzenli olarak değerlendirilir ve gerektiğinde sonlandırılabilir.
4. İdari Gözetim Kararına İtiraz Hakkı:
- İdari gözetim altına alınan kişi veya yasal temsilcisi, idari gözetim kararına karşı sulh ceza hâkimine başvurabilir. Bu başvuru, idari gözetimi durdurmaz. Başvuru süreci hızlı bir şekilde sonuçlandırılır ve sulh ceza hâkiminin kararı kesindir.
5. Avukatlık Hizmeti:
- İdari gözetim işlemine karşı yargı yoluna başvuranlar arasında avukatlık ücretlerini karşılayamayanlara, talepleri halinde avukatlık hizmeti sağlanır.
6. Elektronik ve İletişim Cihazlarının İncelenmesi:
- İdari gözetim altına alınan yabancıların uyruklarının tespiti amacıyla elektronik ve iletişim cihazları incelenebilir. Bu inceleme sonucunda elde edilen veriler sadece bu amaç için kullanılır.
Hakkımda sınır dışı edilme kararı verildi? Ne yapmalıyım?
Sınır dışı kararının verilmesinin ardından 7 gün içerisinde idare mahkemesinde iptal davası açılması gerekmektedir? Dava sürecinde sınır dışı işlemleri durur. Dava sonuçlanıncaya kadar sınır dışı edilmezsiniz.
İkamet iznim bitti sınır dışı edilir miyim?
İkamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini on günden fazla ihlal edenler hakkında sınır dışı kararı verilecektir. İkamet izni iptal edilmiş kişiler için de 10 günlük süre geçerlidir.
Turist olarak Türkiye’ye geldim. Vize sürem doldu. Türkiye’yi terk etmezsem ne olacak?
Vize süresinin dolmasına müteakip 10 gün geçirmiş olanlar için sınır dışı kararı verilecek ve sınır dışı prosedürü işleyecektir.